Το ηλεκτρικό ρεύμα στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα ο ηλεκτρισμός έφτασε το 1889, οπότε και δημιουργείται στην Αθήνα, στην οδό Αριστείδου, η πρώτη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Όπως φαντάζει αναμενόμενο, τα ανάκτορα και το ιστορικό κέντρο της πόλης είναι οι πρώτοι χώροι που διοχετεύεται το ρεύμα, το οποίο βρίσκεται ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο. 

Θα έπρεπε να περάσουν περίπου δέκα χρόνια για να κάνει την εμφάνισή της στην Ελλάδα, η αμερικάνικη εταιρεία Thomson-Houston, πρόδρομος της General Electric, να συνεργαστεί με την Εθνική Τράπεζα και να ιδρύσουν την “Ελληνική Ηλεκτρική Εταιρεία” που προβαίνει στην ηλεκτροδότηση μεγάλων ελληνικών πόλεων. 

Όπως αναφέρεται στην επίσημη σελίδα της “Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας”, μέχρι το 1929 ηλεκτροδοτήθηκαν 250 πόλεις με πληθυσμό άνω των 5.000 κατοίκων.

Και ενώ κάποια χρόνια αργότερα η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού θα έχει το μονοπώλιο στην παραγωγή και διακίνηση ηλεκτρικής ενέργειας, μέχρι τον Αύγουστο του 1950 οπότε και συστάθηκε, ο νόμος είχε ευνοήσει τη δημιουργία 385 εταιρειών. Από αυτές οι 263 ήταν ιδιωτικές με απλή άδεια, οι 54 ιδιωτικές με προνομιακή άδεια και 58 δημοτικές ή κοινοτικές. Λειτουργούσαν επίσης και 10 ιδιωτικές χωρίς άδεια. Ως πρωτογενή καύσιμα χρησιμοποιούσαν το πετρέλαιο και το γαιάνθρακα, εισαγόμενα και τα δύο από το εξωτερικό.

Ο διαμερισμός όμως της ηλεκτρικής ενέργειας σε πολλές μικρές μονάδες παραγωγής είχε ως αποτέλεσμα η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας να βρίσκεται στα ύψη, αγγίζοντας πολλές φορές το τριπλάσιο ή το πενταπλάσιο των τιμών που ίσχυαν στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Την ίδια στιγμή η εξάπλωση της ηλεκτρικής ενέργειας σε όλα τα μέρη της χώρας, ήταν μία ακριβή διαδικασία που καμία από τις υπάρχουσες εταιρείες δεν τολμούσε να αναλάβει.

Το 1948, η EBASCO Services θα υποβάλει έκθεση για το ενεργειακό πρόγραμμα της Ελλάδος σύμφωνα με την οποία προβλεπόταν κατασκευή υδροηλεκτρικών και θερμοηλεκτρικών εργοστασίων, ενοποίηση του δικτύου και καθορισμός ενιαίας τιμής κατανάλωσης. Ιδρύεται δύο χρόνια αργότερα η ΔΕΗ, ως δημόσιος φορέας, με το αποκλειστικό προνόμιο κατασκευής, λειτουργίας και εκμετάλλευσης υδροηλεκτρικών και θερμικών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. 

Επίσης, έπρεπε να έχει οικονομική αυτάρκεια, να παρέχει στη φθηνότερη δυνατή τιμή το ρεύμα στους αγροτικούς και αστικούς πληθυσμούς, να μην κάνει διακρίσεις τόσο στη διανομή όσο και στην τιμολογιακή πολιτική της.

Από την περίοδο αυτή ξεκινάει σταδιακά η παραχώρηση των δικαιωμάτων των υπόλοιπων εταιρειών στη ΔΕΗ ενώ ξεκινάει και η αξιοποίηση λιγνιτικών κοιτασμάτων του ελληνικού υπεδάφους που μέχρι τότε, ήταν απαγορευτική, λόγω υψηλού κόστους.

Παράλληλα, η ΔΕΗ προσπάθησε να αξιοποιήσει τη δύναμη των υδάτων με την κατασκευή υδροηλεκτρικών σταθμών στα μεγάλα ποτάμια της χώρας. Όταν ιδρύθηκε το 1950, η κατανάλωση ανά κάτοικο ήταν 88 Kwh το χρόνο, ενώ πέντε χρόνια αργότερα έφτασε τις 150 Kwh. Αντίστοιχα, το 1950 ο ηλεκτροδοτούμενος πληθυσμός της χώρας ήταν 55% του συνόλου, ενώ το 1955 έφτασε το 59,1%.

Έτσι λοιπόν και με τη ΔΕΗ ως δημόσιο φορέα, το ρεύμα φτάνει σε όλην την Ελλάδα ενώ οι κάτοικοι ακόμα και των πιο απομακρυσμένων περιοχών, έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν αυτό το αγαθό. Τα κεριά και οι λάμπες λαδιού δίνουν τη θέση τους  στις ηλεκτρικές λάμπες και οι άνθρωποι αγκαλιάζουν με χαρά και ενθουσιασμό τη νέα αυτή δυνατότητα που κάνει τη ζωή τους πολύ πιο εύκολη. 

Μπορεί οι ιστορίες που μας διηγούνται οι παππούδες ή οι πατεράδες μας να φαντάζουν ρομαντικές στο μυαλό μας, σκεπτόμενοι ότι π.χ. τα ερωτικά ραντεβού γίνονταν υπό το φως των κεριών, όμως ακόμα και οι ίδιοι παραδέχονται ότι το ρεύμα είναι μία από τις εφευρέσεις χωρίς την οποία δεν θα ήθελαν να ξαναζήσουν.